Obiektyw to jeden z najważniejszych elementów aparatu fotograficznego z wymienną optyką. To właśnie on w bardzo dużej mierze ma wpływ na jakość zdjęć. Wybór odpowiedniego modelu nie jest łatwą sprawą, ponieważ producenci proponują obecnie mnóstwo rozwiązań w tym zakresie. Mniej doświadczona osoba może zatem pogubić się w gąszczu ofert. Na co w związku z tym powinna zwracać uwagę i które parametry liczą się najbardziej?
Podstawowe typu obiektywów
W nowoczesnej fotografii cyfrowej zastosowanie znajduje wiele typów obiektywów. Do tych podstawowych – w zależności o d typu zastosowanej matrycy – zaliczają się modele:
- pełnoklatkowe – czyli full frame 36×24 mm,
- APS-C 23.5×15.6 mm,
- standard micro 4/3 18×13.5 mm.
Współczesne obiektywy są produkowane z myślą o konkretnym systemie. W praktyce oznacza to dokładnie tyle, że część z nich jest dedykowana np. współpracy z pełną klatką, a część z pozostałymi wspomnianymi powyżej matrycami. Rzecz jasna można też stosować wymienione obiektywy w zależności od preferencji, aczkolwiek przy tej sposobności trzeba mieć na względzie m. in. to, że obiektyw z matrycą APS-C na aparacie przystosowanym fabrycznie do systemu pełnoklatkowego da na zdjęciach efekt winietowania.
Ogniskowa – najważniejsze kryterium wyboru
Najważniejszym kryterium wyboru obiektywu jest ogniskowa – to właśnie ten parametr decyduje o odpowiednim kącie widzenia. W tym momencie kupujący musi odpowiedzieć sobie na pytanie, jaki typ fotografii najbardziej go interesuje. Zależnie bowiem od tego, jakiego typu obiekty i miejsca będą fotografowane, wyszczególnia się obiektywy:
- szerokokątne o ekwiwalencie wynoszącym mniej niż 35 mm – najlepsze do fotografowania wnętrz oraz krajobrazów,
- standardowe o ekwiwalencie 35-80 mm – znajdują one zastosowanie przede wszystkim w reporterskiej fotografii, jeśli więc ktoś nastawia się na uwiecznianie na zdjęciach np. scen z codziennego życia ludzi czy rozmaitych wydarzeń, będzie to dobry wybór,
- teleobiektywy o ekwiwalencie 100-300 mm – doskonale sprawdzają się przy portretach, fotografii przyrodniczej etc.,
- superobiektywy o ekwiwalencie 300-1200 mm – to już modele przeznaczone dla profesjonalistów specjalizujących się głównie w fotografowaniu przyrody czy w fotografii sportowej.
Ponadto w oparciu o ogniskową obiektywy dzielą się na:
- stałoogniskowe,
- zmiennoogniskowe określane obiektywami typu zoom.
Bardziej uniwersalne są obiektywy zmiennoogniskowe. Modele stałoogniskowe natomiast pozwalają uzyskać o wiele lepszą jakość zdjęć. Są bardziej wymagające, ponieważ np. kompozycję zdjęcia trzeba porządnie przemyśleć, lecz z drugiej strony redukują ryzyko powstawania na fotografiach niepożądanych efektów.
Jasność obiektywu
Kolejną niezwykle istotną przesłanką, którą trzeba mieć na uwadze przy wyborze obiektywu, jest jego jasność. Jest ona oznaczona parametrem f/ – czyli wartością przesłony stanowiącą rezultat podzielenia ogniskowej przez fizyczną średnicę otworu względnego. Zasada jest generalnie taka, że im niższy jest ten parametr, tym jaśniejszy jest obiektyw. Doświadczone w fotografii osoby zalecają w miarę jasne obiektywy f2.8-4, przy czym najlepiej wybierać obiektywy odznaczające się stałą jasnością. Minus jest jednak taki, że im jaśniejszy obiektyw, tym więcej trzeba za niego zapłacić.
Co daje jasny obiektyw? Można wymienić wiele jego zalet, m. in. to, że:
- pozwala fotografować przy mniejszej ilości światła zastanego,
- wpływa na poprawę pracy systemu AF – czyli pomaga lepiej ustawić ostrość,
- pozwala uzyskać głębię ostrości, co doskonale zdaje egzamin m. in. przy fotografii portretowej.
Sposób mocowania obiektywu
Ostatnim z podstawowych czynników decydującym o wyborze obiektywu jest jego mocowanie. Tutaj należy zachować czujność – zwłaszcza przy obiektywach manualnych, które nie zawsze pasują do obecnych lustrzanek. Dostępnych jest kilka typów mocowań, które mają bezpośredni związek po pierwsze – z modelem aparatu, po drugie – z producentem. Aktualnie wielu producentów nawiązało współpracę w tym obszarze. Niemniej przed zakupem obiektywu należy dokładnie upewnić się czy na pewno będzie pasował on do danego modelu aparatu.
Przy tej sposobności pojawia się jeszcze jedna sprawa. Chodzi mianowicie o dylemat – czy kupować obiektyw markowy, czy od niezależnego producenta takiego jak np. Sigma czy Tamron? Nie da się w sposób jednoznaczny odpowiedzieć na te pytanie, albowiem ceny wysokiej klasy obiektów pochodzących od niezależnych producentów dorównują cenom markowych modeli. Każdy więc we własnym zakresie musi rozstrzygnąć, która opcja najbardziej mu odpowiada, przy czym też należy pamiętać o uzyskaniu informacji dotyczących sposobu mocowania.
Obiekty nowy czy używany?
Wiele osób często zastanawia się nad kupnem obiektywu używanego. Nie da się ukryć, że różnica w cenie pomiędzy modelem z drugiej ręki a nowym jest wyraźnie zauważalna. Jeśli jednak w rachubę wchodzi używany sprzęt, to wyłącznie od sprawdzonego sprzedawcy. Dobrze jest też mieć możliwość przetestowania takiego obiektywu, zwracając uwagę m. in. na optyczny stan soczewek, pracę przysłony, ewentualne defekty na zdjęciach, działanie systemu AF, mocowanie filtrów, techniczny stan obudowy etc.
